ba
stringlengths
0
3.17k
ru
stringlengths
1
3.11k
corpus
stringclasses
7 values
Кирбестә еңел булған икән ул эшләүе, – тигән булдым.
— На кирпичном заводе, оказывается, было легче работать, – вздохнула я.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Егет?!
— Парень?!
https://t.me/bashkort_translate_bot
Шул арала Әсмә алъяпҡыс кеҫәһенән хат килтереп сығарҙы.
Улучив момент, когда ребята пошли на поляну нарвать душицы для чая, Асма вытащила из кармана письмо.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Юҡ, таныш та түгел, ә нимәһе менәндер әсәйемә оҡшағансы.
Нет, не знакомо, конечно, просто она чем-то похожа на мою маму.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Теләгән инженерлыҡҡа уҡырға – уҡыған.
Баязит захотел выучиться на инженера – выучился.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Абау, ошо ҡара эштән дә ләззәт табып була икән, күңелгә рәхәт булып китте.
От этого на душе повеселело, оказывается, можно получить радость и от такой черной работы.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Уңарсы ҡартәсәйем тағанға элеп суйын сәйнүктә сәй ҡайнатҡан, ҡапҡылап алырға саҡырҙы.
Картэсэй тем временем соорудила таганок, повесила чайник, вскипятила чай и позвала нас перекусить.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Мәүлиҙә менән бер-беребеҙгә ҡарашып алдыҡ та, түштәребеҙҙе ҡулдарыбыҙ менән ҡаплап, кире күлгә сумдыҡ.
Глянув друг на друга, мы наконец опомнились, прикрыли руками груди и нырнули обратно в озеро.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ә беҙгә йыш ҡына Стәрлегә йә Белоретҡа тура юл белешеп һуғылғылайҙар, сөнки ауыл ҡапҡаһына килеп терәләләр ҙә аптырап ҡалалар, артабан – тау армыттары.
К нам часто заворачивали путники, чтобы узнать, как выйти на дорогу в Стерлитамак или Белорецк, поскольку сразу за околицей начинаются горы, и в них легко заблудиться.
https://t.me/bashkort_translate_bot
– Был матур ҡыҙҙы ла көн дә тиерлек күрәм, һаумы, ярҙамға килдеңме?
– И эту красавицу-смуглянку часто вижу в конторе. Здравствуй, пришла маме помочь?
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Иҫемә төштө, – мин әйтәм, – былтыр Әсән Сал-паның тәҙрәһенә төкөрөп киткән.
— Точно, в прошлом году Асян плюнул в окно Злюки Сагуры зато, что прогнала его, – вспомнила я.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Бер тракторсыны бүлешә алмайҙар, тауыҡ баштар, елки-палки! – тип Искәндәр ағай беҙҙең янға килеп туҡтаны. Ҡартәсәйемде күреп, атынан төштө.
— Не могут, понимаешь, елки-палки, одного тракториста поделить, глупые бабы, – сплюнув, дядя Искандер поскакал в нашу сторону.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ишбирҙегә тип һаҡлай.
Хранит для Ишбирде.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Сарсаным, хәрендәш, һыу эсерәһеңме?
— Сестрица, не дашь водицы испить?
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ҡайҙан килеп сыҡҡан Толпарлыла зәңгәр күҙ?
Откуда в нашей деревне взялись голубые глаза?
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ҡыҫҡаһы, Мәмбәт комиссиянан ғүмерлеккә Комбат булып ҡайтып ингән Толпарлыға.
Так получилось, что в деревню Мамбат приехал Комбатом уже на всю оставшуюся жизнь.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Беҙ тыңлап торған ерҙән пырх итеп көлөп ебәрҙек.
Мы прыснули от смеха, услышав такое толкование.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Өлкәндәр мине өйгә ҡайтарып ебәрҙе, үҙҙәре, һаман шул тракторҙан өмөт өҙмәй, баҫыуҙа тороп ҡалды.
Картэсэй с мамой меня отправили домой, а сами остались в поле, все-таки надеясь на появление тракториста.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Һатыбал олатайымдың атаһы Ҡарамырҙа имам-хәҙрәттең ике туған ағаһы икән дәһә Аманулла.
Его составил Аманулла-аксакал, который, оказывается, приходится двоюродным братом имаму Карамурзе.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Асҡыстың ҡайҙа икәнен Мәүлиҙә белә ләһә.
— Нет, Мавлида знает, где ключ лежит.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ә минең ғүмерем, үҙемде белә-белгәнем бирле, «атайым ҡайтҡас, атайым киткәс, атайымдан хат килгәс» тигән ҡаршылау һәм оҙатыу арауыҡтарынан торған кеүек.
А мой жизненный путь будто состоит из отрезков: «когда уехал отец», «когда пришло от отца письмо»...
https://t.me/bashkort_translate_bot
Кәрәк-яраҡ килтергәйнек, ут яғып, сәй ҡуйып ебәрҙек.
Развели костер, повесили чайник на таганок.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Рабиға апай, ҡайҙа ҡарайһың?
— Тетя Рабига, куда смотришь?
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Ә ҡасан үбештегеҙ?
— А когда впервые поцеловались?
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Ете ҡыҙ бер юлы кейәүгә сығамы?
— Где это видано, чтобы сразу семерых выдали замуж?
https://t.me/bashkort_translate_bot
Тыумышы Айыусынан бер ағай, ғаиләһе менән ҡайтып, ауылында төпләнгән икән.
Оказывается, в Аюсы вернулся с семьей один дядька, который еще в молодости уехал и долгое время проживал где-то в Сибири.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Билләһи, егермеләгән бисура тора ине минең тирәмдә.
И вправду, вокруг меня – десятки чумазых кикимор.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ҡул ҡаушырып ултырмайбыҙ ҙаһа.
Не сидим же сложа руки!
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ә үҙем эстән уйлайым: күҙ күрер әле...
Но про себя подумала: «Время покажет, до осени еще далеко...»
https://t.me/bashkort_translate_bot
Әсән, үҙенең өлөшөн ике тубығында тәгәрәтеп, ултырып ҡалды...
Асян остался сидеть на берегу, перекладывая свою картошку с ладони на ладонь.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Икенсе көндө мин дә баҫыуға бысаҡ алып килдем, тамырҙарҙың бәләкәйерәктәрен таҙартыштым.
На следующий день я помогала маме очищать корнеплоды.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Әллә нисә тапҡыр тайып йығылып яттым, өҫтөм әҙәм ҡарағыһыҙ бысраҡ.
Несколько раз я поскользнулась, упала.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Шул саҡ Искәндәр ағай ат саптырып килеп етте.
Тут появился дядя Искандер, въехал на коне прямо в толпу:
https://t.me/bashkort_translate_bot
Мәүлиҙәләр өйҙәренә йүнәлде, ә мин тура – тимерлеккә.
Подруга увела братишку, а я направилась прямо в кузницу.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Тайыш табанға өңөнә инеп ятҡас һунар итергә кәрәк.
— На медведя надо охотиться только тогда, когда основательно заляжет в берлоге.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Дөрөҫөрәге, ауылдыҡыларҙан мин генә ҡалғанмын, бүтәндәре өйҙәренә таралышҡан, икенсе дәрескә килеп етә алалармы, юҡмы – уны уйламайҙар.
Точнее, из наших деревенских осталась я одна, остальные разбежались по домам, не думая, успеют ли вернуться ко второму уроку.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Гәүһәр исемле ҡатын тапҡан мине, ә барыбер – ата балаһы?
Ведь меня родила женщина по имени Гаухар, а вспомнили про отца.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Әшрәфкә икеле ҡуймағыҙ, йәме?
— Прошу вас, не ставьте Ашрафу за экзамен двойку!
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Әй, уның һәр саҡ ауыҙы ҡолағына етеп йөрөй...
— Да у него всегда рот до ушей...
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ҡайһылай буйға тартылып киткән минең тиҫтерҙәрем, әйтерһең, бөтөнләй башҡа малайҙар әйләнеп ҡайтҡан Саҡмайылғанан.
Всего-то несколько недель не видела их, а из Сакмаелги словно другие мальчишки вернулись.
https://t.me/bashkort_translate_bot
– Ана, күрегеҙ, нисек эшләргә кәрәк, понимаете ли? – Ул сыбыртҡы һабы менән беҙҙең яҡҡа төртөп күрһәтте.
– Показал кнутовищем на наши рядки: – Вот как надо работать, понимаешь!
https://t.me/bashkort_translate_bot
Былтыр көҙ комбайнер ярҙамсыһы булып та эшләне.
В прошлую уборочную страду даже поработал в поле помощником комбайнера.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Айыу ғына түгел, бүре лә тамаҡлай башлағанмы әллә малды? – тип тауыш бирҙе.
— А что, не только медведи, но и волки стали нападать на скотину?
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Эйе, Рәйхана ейәнсәре, – тип өҫтәне Бүреһуҡҡан олатай.
— Это внучка Райханы, – добавил Бурехуккан-олатай.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Һы...
— А-а...
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Баязиттың ҡыҙы шулай үҫеп киткәнсе, ҡарасәле, үткән ғүмер... – тиеште бабайҙар.
— Да, вот и дочь Баязита подросла, как быстро жизнь идет... – покивали они.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Мин үҙемде яҡшы беләм: берәй юлын табып ул журналдарҙы уҡымайынса тынысланмаясаҡмын хәҙер.
Я себя знаю: не успокоюсь, пока не увижу эти журналы.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Китер алдынан һыу һорап эсте, көрөшкәгә һалын биргәнде эсеп бөткәнсе ике күҙен алманы әсәйемдән.
Перед отъездом Акназар-агай попросил у мамы воды и, пока пил, не сводил с нее глаз.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Көн аламаһында ыҙалатмаһалар ни була халыҡты? – тип ҡартәсәйем хужаларға һуҡранды. — Һалдаттар килә, ти, сөгөлдөр ташырға, шуға ашыҡтыралар.
— Говорят, прибудут солдаты, чтобы вывезти свеклу с полей, поэтому торопят народ, – сообщила новость тетя Гульбика.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Үҙебеҙ бәләкәй саҡта уҡ тәгәрәтеп килтергән һуйыр таштар араһына усаҡ яҡтыҡ, сәй ҡайнаттыҡ.
Среди больших камней-голышей, которые мы еще детьми прикатили сюда, развели костер, вскипятили чай.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Һарыгүҙ, тимәк, ауылда төҫөн ҡалдырған.
Выходит, Харыгуз оставил в деревне свое потомство.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Алфавит буйынса башланылар, ә «А»ға башланған фамилиялар беҙҙең класта дүртәү: Абыҙгилдин Әхиәр, Агишева Гөлдәр, Аҙнаҡаева Ғәлиә һәм Аҡбулатов Ғиниәт.
У четверых одноклассников фамилии начинаются на букву «А»: Абызгильдин Ахияр, Агишева Гульдар, Азнакаева Галия и Акбулатов Гиният.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Уҡыуҙы туҡтатып торҙолар, мәктәптә башланғыс синыфтар ғына ҡалды.
Учебу приостановили, остались в школе только младшие классы.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Аҡназар ағай, ҡартәсәйем, бөгөн иртәнсәк трактор һорармын, тигәйне, районға киткән икәнең.
— Акназар-агай, картэсэй с утра хотела просить вас, чтобы вы велели трактористу к нам ехать, но вас не застала.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Һарыгүҙ үҙе ҡабат тыуғанмы?
— Харыгуз родился вновь?
https://t.me/bashkort_translate_bot
Мин дә, һеперткемде ҡуйып тороп, күтәрмәгә үк сығып баҫтым.
Я, отставив в сторону веник, вышла из сеней, встала тихонечко на краю крыльца.
https://t.me/bashkort_translate_bot
– Ҡалғандары ла, бер-береһенә төртөп күрһәтешеп, көлөшкән булды:
Остальные переглянулись, посмеялись друг над другом:
https://t.me/bashkort_translate_bot
Быныһын, Нурия ҡыҙым, рәнйетмәм, бүре өңөнә алып барып һалмам...
Но этого, Нурия, я не оставлю в логове волка.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Көтөп торам. — Аҡсурина Нурия!
— Акчурина Нурия!
https://t.me/bashkort_translate_bot
Камил һеңлеһенә яҙыу өйрәтә.
Камил учит сестренку чистописанию.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Һин үҙең айыуға барҙыңмы, нисегерәк булды – шуны һөйлә.
Ты сам-то ходил на медведя? Вот об этом поведай, – снова его прервали.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Гармун уйнайҙар, йырлайҙар, бейейҙәр.
Играют на гармони, пляшут, поют.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ятыр-торор әйберҙәре үҙҙәре менән икән.
А постельное белье солдаты привезли с собой.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ул, ана, милиционерҙы ла алтын ир итеп яһап алған.
Вот тетя Гуля-Гульсум, умная, вернее, хитроумная, из милиционера слепила себе золотого мужа.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Ана, кеше балаһы, аңлап тора үҙенең файҙаһын, – тип абый миңә йүкә шына ҡағып алды.
— Вот, умный ребенок, сразу понял свою пользу, – похвалил меня абый.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ярай ҙа, машина урта төшкә килеп туҡтай.
Хорошо хоть машина обычно останавливается где-то посередине плантаций.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Их, уҡырға ине шул китапты табып. Минең Артур Джемма хаҡында һоҡланып һөйләй...
Эх, прочесть бы эту книгу, мой Артур о Джеме говорит с таким восхищением...
https://t.me/bashkort_translate_bot
Сентябрь урталарынан ҡойма ямғырҙар башланды.
С начала сентября пошли дожди.
https://t.me/bashkort_translate_bot
– Эт менән дә һунар итергә мөмкин, ә, егеттәр?!
– Можно же охотиться на медведя и с помощью собак, так ведь, парни!?
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Атырға кәрәк ул эзвирҙе, үрсегән яман!
— Надо косолапых пострелять, а то слишком расплодились!
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Ә нисек?
— А как?
https://t.me/bashkort_translate_bot
– Ҡәйнәң, Нәфисә килендәшем, ҡайһылай язаланды, ырматиз булып.
– Вон, твоя свекровь, моя сношенька Насиха, сколько мучилась от ревматизма.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Тәүге көндө үк баҫыуға әсәйем мине эйәртеп барҙы.
Мама в первый же день взяла меня в поле, где как раз делили участки.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ҡайтҡас, шул кейемдәребеҙ менән тура мунсаға киттек. Ҡартәсәйем яғып ҡуйған.
Вернувшись, мы протопали прямиком в баню – картэсэй позаботилась о нас.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Ә мин директорға ошаҡлайым.
— А я на вас пожалуюсь директору!
https://t.me/bashkort_translate_bot
«Отча земля – Украина, як дивно» тигәндәре аңлашылып тора украиндың, тыуған яғын һағынғандыр, гел шул хаҡта һөйләй.
То и дело приговаривал: «Отча земля – Украина, як дивно!», видимо, по родине сильно тоскует.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Нурия, тим, ҡолоҡасым, нимәгә шаҡ ҡаттың?
— Нурия, чего ты застыла на месте?
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Ә теге өсәүһе лә ошондаймы, һары күҙлеме?
— Те трое тоже были желтоглазыми?
https://t.me/bashkort_translate_bot
Юғиһә, әсәйем тыумаҫ ине, тимәк, был донъяла мин, Нурия ла, булмаҫ инем.
Иначе не родились бы ни моя мама, ни я – твоя ласточка Нурия.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ҡыҙыҡ, Сәкинә апа булһа тарихсы абый урынында, уның менән бәхәсләшергә йөрәгем етер инеме икән?
Интересно, если бы вместо историка была математичка Сакина-апа, хватило бы у меня смелости спорить?
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ә мин уның ыңғайына мәктәптә ятлаған бер шиғырҙы әйт тә һал: «Тиха украинская ночь...»
А я возьми да поддакни: «Тиха украинская ночь...» – из учебника литературы.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Танауҙы бармаҡ менән ҡыҫып тотоп, төпкә, тәрәнгә-тәрәнгә сумабыҙ – бер ҡасан да аяҡ тейгәне юҡ.
Зажав пальцами нос, ныряем в самую глубину, но до дна не достать, как ни старайся.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ә мин уға «Елки-палки» тип ҡушыр инем.
Я бы прозвала его «Елки-палки».
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Дөрөҫ, шулай.
— Правда, так.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Бәрейе ҡупҡанын күргәнем булды... Әйҙә, хәҙер үк Хәйрулла ағай эргәһенә, тимерлеккә, һуғылайыҡ. Ураҡ өҫтө, уның эше күп, һуңға тиклем шунда ул.
— Да, видела я его в гневе... Давай прямо сейчас пойдем в кузницу, договоримся с дядей Хайруллой, он точно на месте, пока идет страда. — Не могу.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Нурия, мин әкренләп рәт араһын тәпкеләп ҡарайым, һин, ана, әсәйеңә үҫентеләрҙе һирәкләш.
— Ты, Нурия, помогай маме прореживать свеклу, а я пройдусь тяпкой в междурядьях.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Ул, ысынлап та, туй хаҡында әйтәлер, йылмая бит, – тине Әсмә.
— А может, он и вправду о свадьбе говорит, улыбается ведь, – предположила Асма.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Шул саҡ Салпаның әсе тауышы ҡыуып етте:
И тут нас догнали вопли Салпы:
https://t.me/bashkort_translate_bot
Моғайын, тамуҡ шундайыраҡ булалыр?
Наверное, так выглядит ад?
https://t.me/bashkort_translate_bot
Шуларҙың өсәүһе татар, ә бер башҡорт юҡ.
Среди них три татарина, ни одного башкира.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ә татарҙар – СССР-ҙың бик күп союздаш республикаларында йәшәй.
А татары живут во многих союзных республиках СССР.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Шул көндө мин ысын нахаҡтың, әшәке ғәйбәттең ниндәй икәнлеген кисереп ҡараным.
В тот день я впервые испытала на себе удар огульных оскорблений.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Әсәйемдең танауы төҙ, күҙҙәре бәрхәт ҡара, ҡаштары, күмер менән һыҙғандай, ҡыйылып тора.
У моей мамы нос прямой, глаза иссиня-черные, брови вразлет, как углем начерченные.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Ә ҡоролоҡ килеп, башҡа ерҙәрҙә иген уңмаһа, улар бөтөнләй бөлә, асыға.
А если в других краях случался неурожай, то зерно к ним не привозили, и многие люди не выживали.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Уға бармаған кеше һанаулы ғына ҡалды, шул иҫәптә – беҙ.
Осталось только несколько человек, не ходивших к ней, в том числе и мы с мамой.
https://t.me/bashkort_translate_bot
— Күптән килгәнең юҡ шул, Нурия ҡыҙым, үҫтең хәҙер, ситләштең.
— Эх, Нурия, давно ты не приходила к нам, выросла, отдалилась совсем.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Әле бабайҙар «Баязит ҡыҙы» тигәс, миңә сәйер булып китте.
Мне показалось странным, что старики назвали меня дочерью Баязита.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Һин, ҡыҙыҡай, ҙур һорауға юлыҡтырҙың әле мине.
Э-ге-ге, девочка, ты задала мне непростой вопрос.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Бына, мәҫәлән, беҙгә егерме дүрт һалдат килгән.
— Вот, например, к нам приехали двадцать четыре солдата.
https://t.me/bashkort_translate_bot
Әмин абый ғәжәпләнеп баш сайҡаны: — Бер ҡараһаң – аҡыл тоҡсайы, икенсе ҡараһаң – бер ҡатлы сабый һин, Нурия.
— Эх, Нурия, с одной стороны, для своего возраста, ты – слишком умная, с другой – наивный ребенок еще.
https://t.me/bashkort_translate_bot