yanekyuk/wikikey-tr · Datasets at Hugging Face

sentence stringlengths 0 6.81k	concepts sequence	entities sequence	page_key stringlengths 2 62
Grand Slam Uluslararası Tenis Federasyonu tarafından düzenlenen dört büyük tenis turnuvasından her birine verilen isimdir.	[ "tenis", "Tenis" ]	[ "Tenis", "Grand Slam", "Uluslararası Tenis Federasyonu" ]	Grand_Slam_(tenis)
Major (önemli) veya Slam turnuvalar olarak da isimlendirilen bu turnuvalar her sezonda gerçekleşir.	[]	[]	Grand_Slam_(tenis)
"Grand Slam" terimi, aynı zamanda, bir sezon içinde yapılan bu dört büyük tenis turnuvasınının hepsini aynı tenisçinin kazanması durumunu da ifade eder.	[ "tenis" ]	[ "Grand Slam" ]	Grand_Slam_(tenis)
Tenis 1988 tarihinden beri Olimpiyatlarda da oynanmaktadır.	[ "Tenis" ]	[ "Tenis", "Olimpiyatlar" ]	Grand_Slam_(tenis)
Grand Slam elde etmiş bir tenisçi Olimpiyatlarda da şampiyon olursa "Golden Grand Slam" sahibi olur.	[ "tenis" ]	[ "Grand Slam", "Olimpiyatlar" ]	Grand_Slam_(tenis)
Tek erkeklerde en çok Grand Slam kazanan tenisçi 21 şampiyonluk ile Rafael Nadal'dır.	[ "tenis" ]	[ "Grand Slam", "Rafael Nadal" ]	Grand_Slam_(tenis)
Grand Slam turnuvaları ve tarihleri şu şekildedir: Bu tenis turnuvaları tenisçiler için dünya sıralaması puanları ve kazanılan ödüller nedeniyle oldukça önemli organizasyonlardır.	[ "tenis" ]	[ "Grand Slam" ]	Grand_Slam_(tenis)
Avustralya Açık ve Amerika Açık sert zeminde, Fransa Açık toprak zeminde, Wimbledon ise çim zeminde oynanmaktadır.	[]	[ "Fransa Açık", "Amerika Açık", "Avustralya Açık" ]	Grand_Slam_(tenis)
Bu turnuvaların tamamı "açık" teriminden de anlaşılabileceği gibi herkese açık olduğunu ifade etmektedir.	[]	[]	Grand_Slam_(tenis)
Bu turnuvalardan en eskisi olan Wimbledon 1877 yılında, Amerika Açık 1881, Fransa Açık 1891 ve Avustralya Açık 1905 yıllarında tenis turnuvası olarak kuruldu.	[ "tenis" ]	[ "Fransa Açık", "Amerika Açık", "Avustralya Açık" ]	Grand_Slam_(tenis)
Grand Slam beş farklı disiplinde oynanmaktadır: Bunlar tek erkekler ve tek kadınlar; çift erkekler ve çift kadınlar; ve son olarak karışık çiftler.	[]	[ "Grand Slam" ]	Grand_Slam_(tenis)
Tek erkeklerde veya tek kadınlarda oynayan tenisçi, çiftlerde de oynayabilmektedir.	[ "tenis" ]	[]	Grand_Slam_(tenis)
Beş setin en iyisi: Üç setin en iyisi: 1925 yılına kadar bu dört büyük tenis turnuvasını birden kazanma durumu yoktu.	[ "tenis" ]	[]	Grand_Slam_(tenis)
1925 yılından sonra Uluslararası Tenis Federasyonu bu turnuvaları Grand Slam olarak belirledi.	[ "Tenis" ]	[ "Tenis", "Grand Slam", "Uluslararası Tenis Federasyonu" ]	Grand_Slam_(tenis)
Uluslararası Tenis Federasyonu Avustralya Açık, Fransa Açık, Wimbledon ve Amerika Açık tenis turnuvalarını 1925 yılında Grand Slam olarak belirledi.	[ "tenis", "Tenis" ]	[ "Tenis", "Grand Slam", "Fransa Açık", "Amerika Açık", "Avustralya Açık", "Uluslararası Tenis Federasyonu" ]	Grand_Slam_(tenis)
Bu tarihten önce yapılan önemli turnuvalar Wimbledon, Dünya Sert Saha Şampiyonası ve Dünya Kapalı Saha Şampiyonalarıydı.	[]	[]	Grand_Slam_(tenis)
1913 yılında Yeni Zelandalı tenisçi Tony Wilding bu üç turnuvayı birden kazandı.	[ "tenis" ]	[]	Grand_Slam_(tenis)
1940-1945 yılları arasında İkinci Dünya Savaşı nedeniyle bu turnuvalar kesintiye uğradı.	[]	[]	Grand_Slam_(tenis)
1938 yılında Don Budge tüm turnuvaları kazanarak ilk Grand Slam unvanını alan oyuncu oldu.	[]	[ "Don Budge", "Grand Slam" ]	Grand_Slam_(tenis)
Bu unvanı bugüne kadar 14 sporcu alabildi.	[]	[]	Grand_Slam_(tenis)
Bunun yanında 13 ve 18 yaşları arasındaki tenisçiler için Gençler Grand Slam Turnuvaları düzenlenmektedir.	[ "tenis" ]	[ "Grand Slam" ]	Grand_Slam_(tenis)
Bir sezon içerisindeki tüm Grand Slam'ları kazanan tenisçiler.	[ "tenis" ]	[ "Grand Slam" ]	Grand_Slam_(tenis)
Farklı sezonlarda Grand Slam kazanan tenisçiler: Aynı yıl içerisinde yapılan bu dört büyük tenis turnuvasını ve Olimpiyat oyunlarında altın madalyayı kazanan tenisçiye Golden Grand Slam unvanı verilir.	[ "tenis" ]	[ "Grand Slam" ]	Grand_Slam_(tenis)
Tarihte bu unvana sadece 1988 yılında göstermiş olduğu başarıyla Alman tenisçi Steffi Graf sahiptir.	[ "tenis" ]	[ "Steffi Graf" ]	Grand_Slam_(tenis)
Bunun dışında farklı sezonlarda Grand Slam turnuvalarında başarılı gelip aynı zamanda Olimpiyat oyunlarında altın madalya kazanan tenisçiler aşağıdaki gibidir:	[ "tenis" ]	[ "Grand Slam" ]	Grand_Slam_(tenis)
Hükûmet (286) Hükûmete destek (48) Muhalefet (241) Bağımsızlar (6) Boş (19) Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 23 Nisan 1920'de Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'nce işgaline direniş göstermek üzere Türk milletinin ortaya koyduğu irade ile kurulan, asli görevi yürütmeyi denetlemek olan ve yasama erkini kullanan Türkiye Cumhuriyeti'nin anayasal devlet organıdır.	[ "anayasa", "Muhalefet" ]	[ "Türkiye", "Muhalefet", "Millet Meclisi", "İtilaf Devletleri", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
"Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir" ilkesi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin varoluşunun temel dayanağını oluşturur.	[]	[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Halihazırda tali kurucu iktidar olan TBMM, diğer anayasal devlet organlarından üstün değildir.	[ "anayasa" ]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Yasama yetkisi, yasa veya kanun yapma yetkisidir.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Yasalar anayasaya aykırı olamaz.	[ "anayasa" ]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
TBMM'nin anayasada da değişiklik yapma yetkisi bulunsa da bu yetki de Anayasa'nın Başlangıç bölümünde yer alan anlayışla ve anayasal bütünlüğe uygun olarak hareket etme ve ancak bu çerçeve içerisinde Anayasa'da değişiklik yapabilme ile sınırlıdır ve bu çerçevede meşruiyet kazanır.	[ "anayasa", "Anayasa" ]	[ "Anayasa" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Anayasa'nın 6. maddesinde yer alan “Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasa’dan almayan bir Devlet yetkisini kullanamaz.” ifadesiyle yasama organı olan TBMM'nin, kendisinin yasal dayanağı olan anayasanın bütününü veya temel ilkelerini reddederek yeni bir anayasa yapma yetkisi yoktur.	[ "anayasa", "Anayasa" ]	[ "Anayasa" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Anayasaya bağlılık yemini eden milletvekili veya partilerin bu girişimlerde bulunması, yetki aşımı ve yetki gaspı girişimi yönünden suç olan bu durum, milletvekilliklerinin meşrutiyetini sorgulanır hale getirir ve cebir kullanarak anayasayı değiştirmeye teşebbüsten yargılanma durumu ortaya çıkabilir.	[ "anayasa", "Anayasa" ]	[ "Anayasa" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Yasa ve anayasa değişikliklerinin halka ait egemenlik haklarını da koruyan bir toplumsal sözleşme olan anayasaya aykırı olup olmadığı Anayasa Mahkemesi tarafından denetlenir.	[ "anayasa", "Anayasa" ]	[ "Anayasa", "Anayasa Mahkemesi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Millete ait egemenlik yetkilerinin kuvvetler ayrılığı prensibi ile verilmesinin, kuvvetler ayrımının, devlet organları arasında üstünlük sıralaması anlamına gelmeyip, belli Devlet yetki ve görevlerinin kullanılmasından ibaret ve bununla sınırlı medeni bir iş bölümü ve iş birliği olduğu ve üstünlüğün ancak Anayasa ve kanunlarda bulunduğu anlamına geldiği Anayasa'nın başlangıç bölümünde belirtilmiştir.	[ "Anayasa", "kuvvetler ayrılığı" ]	[ "Anayasa" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Anayasanın 108. maddesine göre, yasama yetkisi Türk milleti adına Türkiye Büyük Millet Milletvekili genel seçimleri, beş yılda bir, serbest, eşit, tek dereceli, genel oy esaslarına göre, yargı organlarının genel yönetim ve denetimi altında yapılır.	[ "Anayasa" ]	[ "Türkiye", "Anayasa" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Seçilen milletvekili adayları, anayasaya bağlı kalacağına dair Türk milleti önünde namusu ve şerefi üzerine yemin ederek 5 yıllığına TBMM üyeliği (milletvekilliği) hakkı kazanırlar.	[ "anayasa" ]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
TBMM üyeleri (milletvekilleri), yasama dokunulmazlığına sahiptir.	[ "yasama dokunulmazlığı" ]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Türk siyasi tarihinde ilk parlamento Osmanlı döneminde İstanbul'da Dolmabahçe Sarayı'nda yapılan törenle 19 Mart 1877'de açıldı.	[ "parlamento" ]	[ "İstanbul", "Dolmabahçe Sarayı" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Bu meclis Kanuni Esasi'ye göre "Meclis-i umumi" olarak adlandırılmıştı.	[]	[ "Kanuni Esasi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
"Ayan meclisi" ve "Meclis-i Mebusan" olmak üzere iki kısımdan oluşan bu meclis, ilk oturumunu 20 Mart 1877 tarihinde Sultanahmet'teki İstanbul Üniversitesi binasında yaptı.	[]	[ "İstanbul" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Kısa süren bu meclis 93 Harbi nedeniyle dağıldı.	[]	[ "93 Harbi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Daha sonra yapılan ikinci genel seçimlerin ardından 18 Aralık 1877'de yeniden açılan meclis, Kanuni Esasi'nin verdiği yetkiyle padişah II.	[]	[ "Kanuni Esasi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Abdülhamid tarafından 14 Şubat 1878'de kapandı.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
1908'de bir seçim kanunu dikkate alınarak ilk seçim yapıldı.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Seçme yaşı 25, seçilme yaşı 30 olan bu seçimlerde vergi ödeyenler oy kullanabiliyordu.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
17 Aralık 1908'de yeniden açılan meclis, İstanbul'un işgali'ne kadar açık kaldı.	[]	[ "İstanbul", "İstanbul'un işgali" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Üç yıl sonra ise İstanbul'da ilk kez bir ara seçim yapıldı.	[]	[ "İstanbul" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Osmanlı Devleti'nin I.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle çıkmasından sonra bu meclis Mondros Ateşkes Anlaşması sonrasında İstanbul'un işgali nedeniyle 11 Nisan 1920'de resmen kapandı.	[]	[ "İstanbul", "İstanbul'un işgali", "Mondros Ateşkes Anlaşması" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Mustafa Kemal Atatürk önceden beri Meclis-i Mebusan'ın İstanbul'da değil, Anadolu'da toplanmasını istemekteydi.	[]	[ "Anadolu", "İstanbul", "Mustafa Kemal Atatürk" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
İşgal altındaki İstanbul'da meclisin tehlikede olduğunu savunuyordu.	[]	[ "İstanbul" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Atatürk'ün bu düşüncesine karşın Heyet-i Temsiliye'nin yaptığı toplantılarda meclisin İstanbul'da toplanması fikri ağır bastı.	[]	[ "İstanbul", "Heyet-i Temsiliye" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Meclis-i Mebusan üyelerini belirlemek için Ali Rıza Paşa hükûmeti döneminde seçimler yapıldı.	[]	[ "Ali Rıza Paşa" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti üyeleri seçimlerde başarılı oldu.	[]	[ "Anadolu", "Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Heyet-i Temsiliye, seçilen milletvekillerinin Meclis-i Mebusanda "Müdafaa-i Hukuk" adında bir grup oluşturmasını istemekteydi.	[]	[ "Heyet-i Temsiliye" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Buna karşın Meclis-i Mebusanda böyle bir grup kurulamadı.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Ancak heyet, yeniden açılan Osmanlı Mebusan Meclisi’ne üye olarak İstanbul'a gidecek olan mebuslarla görüşmeler yapmıştı.	[]	[ "İstanbul" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Heyet-i Temsiliye, hazırladıkları Mîsâk-ı Millî’nin Mebusan Meclisi’nde kabul edilmesini sağladı.	[]	[ "Mîsâk-ı Millî", "Heyet-i Temsiliye" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Heyet-i Temsiliye'nin başkanı olan Mustafa Kemal Atatürk, kendisinin Meclis-i Mebusanın başkanı seçilmesini ve Anadolu'da süren hareketin yasal olarak tanınmasını istiyordu.	[]	[ "Anadolu", "Heyet-i Temsiliye", "Mustafa Kemal Atatürk" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Ancak 18 Mart 1920'de İngiliz işgal kuvvetleri Meclis-i Mebusandaki Heyeti Temsiliye milletvekillerini tutukladı ve sürgüne gönderdi.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Bu tutuklamalardan sonra 18 Mart 1920'de Meclis-i Mebusan kapandı.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Mustafa Kemal Atatürk, bunun üzerine Heyet-i Temsiliye'yi temsilen meclisi Ankara'da toplanmaya çağırdı ve 21 Nisan 1920 tarihinde yayınladığı bir bildiri ile meclisin 23 Nisan 1920 tarihinde toplanacağını duyurdu.	[]	[ "Ankara", "Heyet-i Temsiliye", "Mustafa Kemal Atatürk" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
23 Nisan Cuma günü Hacı Bayram Camii'nde kılınan Cuma namazının ardından dualar ile meclis açıldı.	[]	[ "Cuma namazı", "Hacı Bayram Camii" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti ve Meclis-i Mebûsan üyelerinden oluşan 324 milletvekili ile kurulan meclis, zorluklar nedeniyle 115 milletvekili ile açıldı.	[]	[ "Anadolu", "Meclis-i Mebûsan", "Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Mustafa Kemal Paşa, seçimle ilgili yayınladığı ilk tebliğde "Meclis-i Müessisan / Kurucular Meclisi" önerisinde bulundu, farklı fikirlerden sonra ise aynı gün gerçekleşen toplantıda meclis adının "Türkiye Büyük Millet Meclisi" olmasına karar verildi.	[]	[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
23 Nisan 1920 tarihinde, parlamento geleneklerine göre, en yaşlı üye olan Sinop Milletvekili Şerif Bey (d.	[ "parlamento" ]	[ "Sinop" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
1845), Başkanlık kürsüsüne çıktı ve konuşma yaparak Meclis'in ilk toplantısını açtı: Bu açış konuşmasında, millî egemenliğe dayalı yeni Türk parlamentosunun adı da "Büyük Millet Meclisi" olarak konulmuştu.	[ "parlamento" ]	[ "Millet Meclisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Bu ad herkesçe benimsendi.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Daha sonra Atatürk'ün tüm konuşmalarında yer aldığı şekliyle ve ilk kez 8 Şubat 1921 tarihli Bakanlar Kurulu Kararnamesinde de yazılı olarak, "Türkiye Büyük Millet Meclisi" (TBMM) adı kalıcılık kazandı.	[]	[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "Bakanlar Kurulu", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
TBMM, 24 Nisan 1920 tarihinde yaptığı ikinci toplantısında Mustafa Kemal Atatürk'ü meclis başkanlığına seçti.	[]	[ "Mustafa Kemal Atatürk" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Mustafa Kemal Atatürk, kendi öncülüğünde kurulan TBMM'nin başkanlığını Cumhurbaşkanı seçildiği gün olan 29 Ekim 1923 tarihine kadar sürdürdü.	[]	[ "Cumhurbaşkanı", "Mustafa Kemal Atatürk" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Cumhuriyet döneminde çok partili siyasetin ilk denemesi, Mustafa Kemal'in isteği üzerine 1924 yılında birkaç ay sonra kapatılan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurulmasıyla yapıldı.	[]	[ "Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
6 yıllık tek parti iktidarının ardından, 1930 yılında yine Mustafa Kemal'in isteği üzerine Ali Fethi Okyar tarafından Serbest Fırka'nın kuruldu ancak parti, ülkenin doğusundaki isyanlar nedeniyle 17 Kasım 1930 tarihinde kapatıldı.	[ "tek parti" ]	[ "Fethi Okyar", "Serbest Fırka" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
1945 yılına kadar çok partili demokrasiye geçiş için başka bir denemede bulunulmadı.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Cumhuriyet tarihinin ilk çok partili seçimi 1946 yılında yapılmış (bugün hâlâ tartışmalı) ve iktidardaki CHP 397 milletvekili, muhalefetteki Demokrat Parti ise 61 milletvekili kazanmıştır.	[ "muhalefet" ]	[ "Demokrat Parti" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Seçim Kanunu'nda yapılan değişiklik ile 1950 seçimleri gizli oy ve açık tasnif ile gerçekleştirilmiş ve bu sistem ile yapılan ilk seçimi Demokrat Parti 416 milletvekilliği ile kazanmıştır.	[]	[ "Demokrat Parti" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Ana muhalefete düşen CHP 69 ve Millet Partisi ise 1 milletvekilliği kazandı.	[ "muhalefet" ]	[ "Millet Partisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Kore Savaşı'na asker gönderilirken gerekli tezkere ise TBMM'den geçirilmemiştir.	[]	[ "Kore Savaşı" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
27 Mayıs Darbesi'nden sonra Cumhuriyet Senatosu ile birlikte çift meclisli sisteme geçilmiş ve 12 Eylül 1980 Darbesi'ne kadar bu sistem kullanılmıştır.	[]	[ "27 Mayıs Darbesi", "Cumhuriyet Senatosu", "12 Eylül 1980 Darbesi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
27 Mayıs 1960 Darbesi sonrasında Başbakan Adnan Menderes, Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve meclisin diğer üyeleri tutuklandı.	[]	[ "Cumhurbaşkanı", "Adnan Menderes" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
1961 Anayasasıylaoluşturulan Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin iki alt meclisi idi. Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu Başkanları, kendi Meclislerince üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ve gizli oy ile ikişer yıl için seçilirler; İlk iki oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, salt çoğunlukla yetinilir.	[ "Anayasa" ]	[ "Anayasa", "Türkiye", "Millet Meclisi", "Cumhuriyet Senatosu", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Meclis Başkanlıkları için Meclisteki siyasi parti grupları aday gösteremezler.	[ "siyasi parti" ]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
12 Eylül 1980 Darbesi sonrası yapılan 1982 Anayasasıylaher iki meclis de kaldırılarak tek meclisli sisteme geri dönülmüştür.	[ "Anayasa" ]	[ "Anayasa", "12 Eylül 1980 Darbesi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
2017 anayasa değişikliği referandumundan sonra, yeni TBMM'nin ilk genel seçimi, 24 Haziran 2018 tarihinde başkanlık sistemi altında yapıldı.	[ "anayasa" ]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarıldı.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin yüzüncü yılı için hazırlanan etkinlikler, COVID-19 pandemisi nedeniyle ileri bir tarihe ertelendi.	[]	[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "COVID-19 pandemisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Bu nedenle TBMM Başkanı Mustafa Şentop: "23 Nisan akşamı bütün vatandaşlarımızı evlerinde, balkonlarında, saat 21.00 itibarıyla İstiklal Marşı'nı söylemeye davet ediyorum."	[]	[ "Mustafa Şentop" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
dedi.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, seçildikleri bölgeyi veya kendilerini seçenleri değil, bütün Milleti temsil ederler.	[]	[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Göreve başlarken aşağıdaki şekilde ant içerler: Her 5 yılda bir yapılması öngörülen genel seçimler ile her ilden yasalarda belirtilen miktarda üye Yüksek Seçim Kurulu kararı ile mazbata alarak Meclis üyeliğine hak kazanırlar.	[]	[ "Yüksek Seçim Kurulu" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Her yeni yasama döneminde Başkanlık seçimi yapılıncaya değin en yaşlı üye Başkan, en yaşlı ikinci üye Başkanvekilliği yapar.	[ "yasama dönemi" ]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Bir yasama döneminde 2 defa başkanlık seçimi yapılır.	[ "yasama dönemi" ]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
İlkinde 2 yıl, ikincisinde seçim döneminin bitimine kadar görev yapar.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Bir Başkan, dört Başkanvekili, yedi kâtip üye ve üç idare amirinden kurulur.	[]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Siyasi partiler sahip oldukları milletvekili sayısı oranında Başkanlık Divanı'nda temsil edilir.	[ "Siyasi parti" ]	[ "Siyasi parti" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Anayasa'ya göre 94. maddesine göre "Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Başkanlık Divanı meclis üyeleri arasından seçilen Meclis Başkanı, Başkanvekilleri, katip üyeler ve İdare Amirleri'nden oluşur.	[ "Anayasa" ]	[ "Türkiye", "Anayasa", "Millet Meclisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Başkanlık Divanı, meclisteki siyasi parti gruplarının üye sayısı oranında divana katılmalarını sağlayacak şekilde kurulur.	[ "siyasi parti" ]	[]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Siyasi parti grupları başkanlık için aday gösteremezler.	[ "Siyasi parti" ]	[ "Siyasi parti" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin başkanlık divanı için, bir yasama döneminde iki seçim yapılır.	[ "yasama dönemi" ]	[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]	Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Grand Slam Uluslararası Tenis Federasyonu tarafından düzenlenen dört büyük tenis turnuvasından her birine verilen isimdir.

[ "tenis", "Tenis" ]

[ "Tenis", "Grand Slam", "Uluslararası Tenis Federasyonu" ]

Grand_Slam_(tenis)

Major (önemli) veya Slam turnuvalar olarak da isimlendirilen bu turnuvalar her sezonda gerçekleşir.

[]

Grand_Slam_(tenis)

"Grand Slam" terimi, aynı zamanda, bir sezon içinde yapılan bu dört büyük tenis turnuvasınının hepsini aynı tenisçinin kazanması durumunu da ifade eder.

[ "tenis" ]

[ "Grand Slam" ]

Grand_Slam_(tenis)

Tenis 1988 tarihinden beri Olimpiyatlarda da oynanmaktadır.

[ "Tenis" ]

[ "Tenis", "Olimpiyatlar" ]

Grand_Slam_(tenis)

Grand Slam elde etmiş bir tenisçi Olimpiyatlarda da şampiyon olursa "Golden Grand Slam" sahibi olur.

[ "tenis" ]

[ "Grand Slam", "Olimpiyatlar" ]

Grand_Slam_(tenis)

Tek erkeklerde en çok Grand Slam kazanan tenisçi 21 şampiyonluk ile Rafael Nadal'dır.

[ "tenis" ]

[ "Grand Slam", "Rafael Nadal" ]

Grand_Slam_(tenis)

Grand Slam turnuvaları ve tarihleri şu şekildedir: Bu tenis turnuvaları tenisçiler için dünya sıralaması puanları ve kazanılan ödüller nedeniyle oldukça önemli organizasyonlardır.

[ "tenis" ]

[ "Grand Slam" ]

Grand_Slam_(tenis)

Avustralya Açık ve Amerika Açık sert zeminde, Fransa Açık toprak zeminde, Wimbledon ise çim zeminde oynanmaktadır.

[]

[ "Fransa Açık", "Amerika Açık", "Avustralya Açık" ]

Grand_Slam_(tenis)

Bu turnuvaların tamamı "açık" teriminden de anlaşılabileceği gibi herkese açık olduğunu ifade etmektedir.

[]

Grand_Slam_(tenis)

Bu turnuvalardan en eskisi olan Wimbledon 1877 yılında, Amerika Açık 1881, Fransa Açık 1891 ve Avustralya Açık 1905 yıllarında tenis turnuvası olarak kuruldu.

[ "tenis" ]

[ "Fransa Açık", "Amerika Açık", "Avustralya Açık" ]

Grand_Slam_(tenis)

Grand Slam beş farklı disiplinde oynanmaktadır: Bunlar tek erkekler ve tek kadınlar; çift erkekler ve çift kadınlar; ve son olarak karışık çiftler.

[]

[ "Grand Slam" ]

Grand_Slam_(tenis)

Tek erkeklerde veya tek kadınlarda oynayan tenisçi, çiftlerde de oynayabilmektedir.

[ "tenis" ]

[]

Grand_Slam_(tenis)

Beş setin en iyisi: Üç setin en iyisi: 1925 yılına kadar bu dört büyük tenis turnuvasını birden kazanma durumu yoktu.

[ "tenis" ]

[]

Grand_Slam_(tenis)

1925 yılından sonra Uluslararası Tenis Federasyonu bu turnuvaları Grand Slam olarak belirledi.

[ "Tenis" ]

[ "Tenis", "Grand Slam", "Uluslararası Tenis Federasyonu" ]

Grand_Slam_(tenis)

Uluslararası Tenis Federasyonu Avustralya Açık, Fransa Açık, Wimbledon ve Amerika Açık tenis turnuvalarını 1925 yılında Grand Slam olarak belirledi.

[ "tenis", "Tenis" ]

[ "Tenis", "Grand Slam", "Fransa Açık", "Amerika Açık", "Avustralya Açık", "Uluslararası Tenis Federasyonu" ]

Grand_Slam_(tenis)

Bu tarihten önce yapılan önemli turnuvalar Wimbledon, Dünya Sert Saha Şampiyonası ve Dünya Kapalı Saha Şampiyonalarıydı.

[]

Grand_Slam_(tenis)

1913 yılında Yeni Zelandalı tenisçi Tony Wilding bu üç turnuvayı birden kazandı.

[ "tenis" ]

[]

Grand_Slam_(tenis)

1940-1945 yılları arasında İkinci Dünya Savaşı nedeniyle bu turnuvalar kesintiye uğradı.

[]

Grand_Slam_(tenis)

1938 yılında Don Budge tüm turnuvaları kazanarak ilk Grand Slam unvanını alan oyuncu oldu.

[]

[ "Don Budge", "Grand Slam" ]

Grand_Slam_(tenis)

Bu unvanı bugüne kadar 14 sporcu alabildi.

[]

Grand_Slam_(tenis)

Bunun yanında 13 ve 18 yaşları arasındaki tenisçiler için Gençler Grand Slam Turnuvaları düzenlenmektedir.

[ "tenis" ]

[ "Grand Slam" ]

Grand_Slam_(tenis)

Bir sezon içerisindeki tüm Grand Slam'ları kazanan tenisçiler.

[ "tenis" ]

[ "Grand Slam" ]

Grand_Slam_(tenis)

Farklı sezonlarda Grand Slam kazanan tenisçiler: Aynı yıl içerisinde yapılan bu dört büyük tenis turnuvasını ve Olimpiyat oyunlarında altın madalyayı kazanan tenisçiye Golden Grand Slam unvanı verilir.

[ "tenis" ]

[ "Grand Slam" ]

Grand_Slam_(tenis)

Tarihte bu unvana sadece 1988 yılında göstermiş olduğu başarıyla Alman tenisçi Steffi Graf sahiptir.

[ "tenis" ]

[ "Steffi Graf" ]

Grand_Slam_(tenis)

Bunun dışında farklı sezonlarda Grand Slam turnuvalarında başarılı gelip aynı zamanda Olimpiyat oyunlarında altın madalya kazanan tenisçiler aşağıdaki gibidir:

[ "tenis" ]

[ "Grand Slam" ]

Grand_Slam_(tenis)

Hükûmet (286) Hükûmete destek (48) Muhalefet (241) Bağımsızlar (6) Boş (19) Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 23 Nisan 1920'de Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'nce işgaline direniş göstermek üzere Türk milletinin ortaya koyduğu irade ile kurulan, asli görevi yürütmeyi denetlemek olan ve yasama erkini kullanan Türkiye Cumhuriyeti'nin anayasal devlet organıdır.

[ "anayasa", "Muhalefet" ]

[ "Türkiye", "Muhalefet", "Millet Meclisi", "İtilaf Devletleri", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

"Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir" ilkesi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin varoluşunun temel dayanağını oluşturur.

[]

[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Halihazırda tali kurucu iktidar olan TBMM, diğer anayasal devlet organlarından üstün değildir.

[ "anayasa" ]

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Yasama yetkisi, yasa veya kanun yapma yetkisidir.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Yasalar anayasaya aykırı olamaz.

[ "anayasa" ]

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

TBMM'nin anayasada da değişiklik yapma yetkisi bulunsa da bu yetki de Anayasa'nın Başlangıç bölümünde yer alan anlayışla ve anayasal bütünlüğe uygun olarak hareket etme ve ancak bu çerçeve içerisinde Anayasa'da değişiklik yapabilme ile sınırlıdır ve bu çerçevede meşruiyet kazanır.

[ "anayasa", "Anayasa" ]

[ "Anayasa" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Anayasa'nın 6. maddesinde yer alan “Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasa’dan almayan bir Devlet yetkisini kullanamaz.” ifadesiyle yasama organı olan TBMM'nin, kendisinin yasal dayanağı olan anayasanın bütününü veya temel ilkelerini reddederek yeni bir anayasa yapma yetkisi yoktur.

[ "anayasa", "Anayasa" ]

[ "Anayasa" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Anayasaya bağlılık yemini eden milletvekili veya partilerin bu girişimlerde bulunması, yetki aşımı ve yetki gaspı girişimi yönünden suç olan bu durum, milletvekilliklerinin meşrutiyetini sorgulanır hale getirir ve cebir kullanarak anayasayı değiştirmeye teşebbüsten yargılanma durumu ortaya çıkabilir.

[ "anayasa", "Anayasa" ]

[ "Anayasa" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Yasa ve anayasa değişikliklerinin halka ait egemenlik haklarını da koruyan bir toplumsal sözleşme olan anayasaya aykırı olup olmadığı Anayasa Mahkemesi tarafından denetlenir.

[ "anayasa", "Anayasa" ]

[ "Anayasa", "Anayasa Mahkemesi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Millete ait egemenlik yetkilerinin kuvvetler ayrılığı prensibi ile verilmesinin, kuvvetler ayrımının, devlet organları arasında üstünlük sıralaması anlamına gelmeyip, belli Devlet yetki ve görevlerinin kullanılmasından ibaret ve bununla sınırlı medeni bir iş bölümü ve iş birliği olduğu ve üstünlüğün ancak Anayasa ve kanunlarda bulunduğu anlamına geldiği Anayasa'nın başlangıç bölümünde belirtilmiştir.

[ "Anayasa", "kuvvetler ayrılığı" ]

[ "Anayasa" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Anayasanın 108. maddesine göre, yasama yetkisi Türk milleti adına Türkiye Büyük Millet Milletvekili genel seçimleri, beş yılda bir, serbest, eşit, tek dereceli, genel oy esaslarına göre, yargı organlarının genel yönetim ve denetimi altında yapılır.

[ "Anayasa" ]

[ "Türkiye", "Anayasa" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Seçilen milletvekili adayları, anayasaya bağlı kalacağına dair Türk milleti önünde namusu ve şerefi üzerine yemin ederek 5 yıllığına TBMM üyeliği (milletvekilliği) hakkı kazanırlar.

[ "anayasa" ]

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

TBMM üyeleri (milletvekilleri), yasama dokunulmazlığına sahiptir.

[ "yasama dokunulmazlığı" ]

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Türk siyasi tarihinde ilk parlamento Osmanlı döneminde İstanbul'da Dolmabahçe Sarayı'nda yapılan törenle 19 Mart 1877'de açıldı.

[ "parlamento" ]

[ "İstanbul", "Dolmabahçe Sarayı" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Bu meclis Kanuni Esasi'ye göre "Meclis-i umumi" olarak adlandırılmıştı.

[]

[ "Kanuni Esasi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

"Ayan meclisi" ve "Meclis-i Mebusan" olmak üzere iki kısımdan oluşan bu meclis, ilk oturumunu 20 Mart 1877 tarihinde Sultanahmet'teki İstanbul Üniversitesi binasında yaptı.

[]

[ "İstanbul" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Kısa süren bu meclis 93 Harbi nedeniyle dağıldı.

[]

[ "93 Harbi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Daha sonra yapılan ikinci genel seçimlerin ardından 18 Aralık 1877'de yeniden açılan meclis, Kanuni Esasi'nin verdiği yetkiyle padişah II.

[]

[ "Kanuni Esasi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Abdülhamid tarafından 14 Şubat 1878'de kapandı.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

1908'de bir seçim kanunu dikkate alınarak ilk seçim yapıldı.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Seçme yaşı 25, seçilme yaşı 30 olan bu seçimlerde vergi ödeyenler oy kullanabiliyordu.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

17 Aralık 1908'de yeniden açılan meclis, İstanbul'un işgali'ne kadar açık kaldı.

[]

[ "İstanbul", "İstanbul'un işgali" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Üç yıl sonra ise İstanbul'da ilk kez bir ara seçim yapıldı.

[]

[ "İstanbul" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Osmanlı Devleti'nin I.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle çıkmasından sonra bu meclis Mondros Ateşkes Anlaşması sonrasında İstanbul'un işgali nedeniyle 11 Nisan 1920'de resmen kapandı.

[]

[ "İstanbul", "İstanbul'un işgali", "Mondros Ateşkes Anlaşması" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Mustafa Kemal Atatürk önceden beri Meclis-i Mebusan'ın İstanbul'da değil, Anadolu'da toplanmasını istemekteydi.

[]

[ "Anadolu", "İstanbul", "Mustafa Kemal Atatürk" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

İşgal altındaki İstanbul'da meclisin tehlikede olduğunu savunuyordu.

[]

[ "İstanbul" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Atatürk'ün bu düşüncesine karşın Heyet-i Temsiliye'nin yaptığı toplantılarda meclisin İstanbul'da toplanması fikri ağır bastı.

[]

[ "İstanbul", "Heyet-i Temsiliye" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Meclis-i Mebusan üyelerini belirlemek için Ali Rıza Paşa hükûmeti döneminde seçimler yapıldı.

[]

[ "Ali Rıza Paşa" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti üyeleri seçimlerde başarılı oldu.

[]

[ "Anadolu", "Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Heyet-i Temsiliye, seçilen milletvekillerinin Meclis-i Mebusanda "Müdafaa-i Hukuk" adında bir grup oluşturmasını istemekteydi.

[]

[ "Heyet-i Temsiliye" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Buna karşın Meclis-i Mebusanda böyle bir grup kurulamadı.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Ancak heyet, yeniden açılan Osmanlı Mebusan Meclisi’ne üye olarak İstanbul'a gidecek olan mebuslarla görüşmeler yapmıştı.

[]

[ "İstanbul" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Heyet-i Temsiliye, hazırladıkları Mîsâk-ı Millî’nin Mebusan Meclisi’nde kabul edilmesini sağladı.

[]

[ "Mîsâk-ı Millî", "Heyet-i Temsiliye" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Heyet-i Temsiliye'nin başkanı olan Mustafa Kemal Atatürk, kendisinin Meclis-i Mebusanın başkanı seçilmesini ve Anadolu'da süren hareketin yasal olarak tanınmasını istiyordu.

[]

[ "Anadolu", "Heyet-i Temsiliye", "Mustafa Kemal Atatürk" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Ancak 18 Mart 1920'de İngiliz işgal kuvvetleri Meclis-i Mebusandaki Heyeti Temsiliye milletvekillerini tutukladı ve sürgüne gönderdi.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Bu tutuklamalardan sonra 18 Mart 1920'de Meclis-i Mebusan kapandı.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Mustafa Kemal Atatürk, bunun üzerine Heyet-i Temsiliye'yi temsilen meclisi Ankara'da toplanmaya çağırdı ve 21 Nisan 1920 tarihinde yayınladığı bir bildiri ile meclisin 23 Nisan 1920 tarihinde toplanacağını duyurdu.

[]

[ "Ankara", "Heyet-i Temsiliye", "Mustafa Kemal Atatürk" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

23 Nisan Cuma günü Hacı Bayram Camii'nde kılınan Cuma namazının ardından dualar ile meclis açıldı.

[]

[ "Cuma namazı", "Hacı Bayram Camii" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti ve Meclis-i Mebûsan üyelerinden oluşan 324 milletvekili ile kurulan meclis, zorluklar nedeniyle 115 milletvekili ile açıldı.

[]

[ "Anadolu", "Meclis-i Mebûsan", "Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Mustafa Kemal Paşa, seçimle ilgili yayınladığı ilk tebliğde "Meclis-i Müessisan / Kurucular Meclisi" önerisinde bulundu, farklı fikirlerden sonra ise aynı gün gerçekleşen toplantıda meclis adının "Türkiye Büyük Millet Meclisi" olmasına karar verildi.

[]

[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

23 Nisan 1920 tarihinde, parlamento geleneklerine göre, en yaşlı üye olan Sinop Milletvekili Şerif Bey (d.

[ "parlamento" ]

[ "Sinop" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

1845), Başkanlık kürsüsüne çıktı ve konuşma yaparak Meclis'in ilk toplantısını açtı: Bu açış konuşmasında, millî egemenliğe dayalı yeni Türk parlamentosunun adı da "Büyük Millet Meclisi" olarak konulmuştu.

[ "parlamento" ]

[ "Millet Meclisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Bu ad herkesçe benimsendi.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Daha sonra Atatürk'ün tüm konuşmalarında yer aldığı şekliyle ve ilk kez 8 Şubat 1921 tarihli Bakanlar Kurulu Kararnamesinde de yazılı olarak, "Türkiye Büyük Millet Meclisi" (TBMM) adı kalıcılık kazandı.

[]

[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "Bakanlar Kurulu", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

TBMM, 24 Nisan 1920 tarihinde yaptığı ikinci toplantısında Mustafa Kemal Atatürk'ü meclis başkanlığına seçti.

[]

[ "Mustafa Kemal Atatürk" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Mustafa Kemal Atatürk, kendi öncülüğünde kurulan TBMM'nin başkanlığını Cumhurbaşkanı seçildiği gün olan 29 Ekim 1923 tarihine kadar sürdürdü.

[]

[ "Cumhurbaşkanı", "Mustafa Kemal Atatürk" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Cumhuriyet döneminde çok partili siyasetin ilk denemesi, Mustafa Kemal'in isteği üzerine 1924 yılında birkaç ay sonra kapatılan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurulmasıyla yapıldı.

[]

[ "Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

6 yıllık tek parti iktidarının ardından, 1930 yılında yine Mustafa Kemal'in isteği üzerine Ali Fethi Okyar tarafından Serbest Fırka'nın kuruldu ancak parti, ülkenin doğusundaki isyanlar nedeniyle 17 Kasım 1930 tarihinde kapatıldı.

[ "tek parti" ]

[ "Fethi Okyar", "Serbest Fırka" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

1945 yılına kadar çok partili demokrasiye geçiş için başka bir denemede bulunulmadı.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Cumhuriyet tarihinin ilk çok partili seçimi 1946 yılında yapılmış (bugün hâlâ tartışmalı) ve iktidardaki CHP 397 milletvekili, muhalefetteki Demokrat Parti ise 61 milletvekili kazanmıştır.

[ "muhalefet" ]

[ "Demokrat Parti" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Seçim Kanunu'nda yapılan değişiklik ile 1950 seçimleri gizli oy ve açık tasnif ile gerçekleştirilmiş ve bu sistem ile yapılan ilk seçimi Demokrat Parti 416 milletvekilliği ile kazanmıştır.

[]

[ "Demokrat Parti" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Ana muhalefete düşen CHP 69 ve Millet Partisi ise 1 milletvekilliği kazandı.

[ "muhalefet" ]

[ "Millet Partisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Kore Savaşı'na asker gönderilirken gerekli tezkere ise TBMM'den geçirilmemiştir.

[]

[ "Kore Savaşı" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

27 Mayıs Darbesi'nden sonra Cumhuriyet Senatosu ile birlikte çift meclisli sisteme geçilmiş ve 12 Eylül 1980 Darbesi'ne kadar bu sistem kullanılmıştır.

[]

[ "27 Mayıs Darbesi", "Cumhuriyet Senatosu", "12 Eylül 1980 Darbesi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

27 Mayıs 1960 Darbesi sonrasında Başbakan Adnan Menderes, Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve meclisin diğer üyeleri tutuklandı.

[]

[ "Cumhurbaşkanı", "Adnan Menderes" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

1961 Anayasasıylaoluşturulan Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin iki alt meclisi idi. Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu Başkanları, kendi Meclislerince üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ve gizli oy ile ikişer yıl için seçilirler; İlk iki oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, salt çoğunlukla yetinilir.

[ "Anayasa" ]

[ "Anayasa", "Türkiye", "Millet Meclisi", "Cumhuriyet Senatosu", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Meclis Başkanlıkları için Meclisteki siyasi parti grupları aday gösteremezler.

[ "siyasi parti" ]

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

12 Eylül 1980 Darbesi sonrası yapılan 1982 Anayasasıylaher iki meclis de kaldırılarak tek meclisli sisteme geri dönülmüştür.

[ "Anayasa" ]

[ "Anayasa", "12 Eylül 1980 Darbesi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

2017 anayasa değişikliği referandumundan sonra, yeni TBMM'nin ilk genel seçimi, 24 Haziran 2018 tarihinde başkanlık sistemi altında yapıldı.

[ "anayasa" ]

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarıldı.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin yüzüncü yılı için hazırlanan etkinlikler, COVID-19 pandemisi nedeniyle ileri bir tarihe ertelendi.

[]

[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "COVID-19 pandemisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Bu nedenle TBMM Başkanı Mustafa Şentop: "23 Nisan akşamı bütün vatandaşlarımızı evlerinde, balkonlarında, saat 21.00 itibarıyla İstiklal Marşı'nı söylemeye davet ediyorum."

[]

[ "Mustafa Şentop" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

dedi.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, seçildikleri bölgeyi veya kendilerini seçenleri değil, bütün Milleti temsil ederler.

[]

[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Göreve başlarken aşağıdaki şekilde ant içerler: Her 5 yılda bir yapılması öngörülen genel seçimler ile her ilden yasalarda belirtilen miktarda üye Yüksek Seçim Kurulu kararı ile mazbata alarak Meclis üyeliğine hak kazanırlar.

[]

[ "Yüksek Seçim Kurulu" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Her yeni yasama döneminde Başkanlık seçimi yapılıncaya değin en yaşlı üye Başkan, en yaşlı ikinci üye Başkanvekilliği yapar.

[ "yasama dönemi" ]

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Bir yasama döneminde 2 defa başkanlık seçimi yapılır.

[ "yasama dönemi" ]

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

İlkinde 2 yıl, ikincisinde seçim döneminin bitimine kadar görev yapar.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Bir Başkan, dört Başkanvekili, yedi kâtip üye ve üç idare amirinden kurulur.

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Siyasi partiler sahip oldukları milletvekili sayısı oranında Başkanlık Divanı'nda temsil edilir.

[ "Siyasi parti" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Anayasa'ya göre 94. maddesine göre "Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Başkanlık Divanı meclis üyeleri arasından seçilen Meclis Başkanı, Başkanvekilleri, katip üyeler ve İdare Amirleri'nden oluşur.

[ "Anayasa" ]

[ "Türkiye", "Anayasa", "Millet Meclisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Başkanlık Divanı, meclisteki siyasi parti gruplarının üye sayısı oranında divana katılmalarını sağlayacak şekilde kurulur.

[ "siyasi parti" ]

[]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Siyasi parti grupları başkanlık için aday gösteremezler.

[ "Siyasi parti" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin başkanlık divanı için, bir yasama döneminde iki seçim yapılır.

[ "yasama dönemi" ]

[ "Türkiye", "Millet Meclisi", "Türkiye Büyük Millet Meclisi" ]

Türkiye_Büyük_Millet_Meclisi