documents/23.txt

Dagang Bugis Eropah Selat Melaka , 1500 - 1800 26 ( 2008 ) 199 - 211 199 Dagang Bugis Eropah Selat Melaka , 1500 - 1800 NORDIN HUSSIN ABSTRAK Tulis giat peran pe Bugis jarang buat sarjana sejarah , peran nya pera iran Melayu peng Eropah . Kurang sebab kena . Namun , kurang rt peran pe Bugis tepi . , rencana cuba peran pe Bugis Nusantara rda catat peng Eropah daftar kapal Bugis Inggeris labuh Melaka Pulau . Artikel cuba peran diri pe Bugis budaya Bugis . kunci : Dagang , Bugis , Melayu , Eropah , Nusantara writings activities Bugis traders skills Malay , Malay has European travelers . Bugis traders sources . sources reports European travelers entries ships ports Melaka . problems Bugis traders . construed historians Bugis traders . Bugis traders materials . Bugis words : Traders , Bugis , Melayu , Europe , Nusantara , ri26-2007 [ 13 ] new pmd 199 06/26/2008 , 16:53 200 26 SEJARAH UBAH : EROPAH MELAYU Ubah fenomen selalu sejarah . Tenggara sejarah denny mengal peru sifat . Kembang tinggal akibat corak peru sejarah lokal Tenggara khusus nya amnya . maksud keda tangan Eropah memba gua Melayu ( Gunn 2003 : 169 - 275 ) . , suasana aktiv Melayu mulai . Melayu pe Arab , Cina , Parsi , namun aktiv jalan lancar ( Risso 1995 ) , sekali keda tangan pe memang beras . Tembung Melayu cetus peru sosial Nusantara ( Reid 2000 ) . Ubah sosio-budaya labuh Nusantara jalan keda tangan Eropah , hasn Portugis , Sepanyol , Inggeris keju nega sifat nya ( 2005 ) . niat pernah uga pe Melayu Nusantara . Niat pe Eropah babka benci , marah dendam berke lang duduk Nusantara . babka nya pecah masya rakat keja tuhan Melayu . , , tradisi budaya Melayu teran ter sedikit sedikit . Eropah gua banyak , tetap lah aikan . sebab pe Bugis Melayu kalah telah gua jaring nya Selat Melaka , Laut Jawa Laut Sulu . Hidup rter bahagia pe Melayu gigih tahan . Gigih takat kembali barat , tetap memb Nusantara . nyata respon pe paham pem kiran pe barat . Berlatarbelakangkan kisah , sejarah moden Tenggara yaks ubah . Masuk Eropah campur tangan hal wal Melayu ubah segala . Melayu ter letak simpang nua sering segala macam peru paksa baran tekan pernah rasai . keda tangan pe Arab , Cina memba peru budaya bentuk percaya ri26-2007 [ 13 ] new pmd 200 06/26/2008 , 16:53 Dagang Bugis Eropah Selat Melaka , 1500 - 1800 201 anut , tetap keda tangan Portugis , Inggeris nga ki pecah musnah Melayu . tukar tangan telah Eropah , Melayu ancam , maka nya tambah kembang pesat . , pe rte baran cari arah juan telah nya nah barat . Namun , . rus bina . Demikian hal nya pe Bugis Makassar . EROPAH DAGANG BUGIS pe Melayu gigih tabah tahan duduk Melayu Nusantara pe Bugis . Hubung , rencana cuba peran pe Bugis sifat sanjung pe Eropah sentiasa hormat pe Melayu Nusantara bijak niaga , tetap jujur . Telah Bugis Makassar , banyak pindah belah Melayu memb nyambung keku dagang . labuh utara pantai Jawa , pulau Borneo , Thai Ayuthaya Selat Melaka . Selat Melaka memb jaring keku akhir memba peru sejarah Melayu Johor Riau . Catat , kod doku Malayu , Bugis 1722 jukka bagaimana Bugis saudara ubah tru kt pem erin tahan Melayu Johor , bir labuh Riau labuh Tenggara ( Ali Haji 1982 ; Andaya 1975 ) . Kuat pe Bugis pem kiran ter tanam jiwa ter kisah pe layar . Tokoh pahlawan tunjuk koh Bugis , Sawerigading , uk il sejarah Galigo ( 1993 ) . Karya sejarah jukka kuat , pandu Bugis memb hidup rantau . Cerita Bugis kuno punya tradisi lisan . Cerita pahlawan pe layar Sawerigading keku pe Bugis muncul bangs berhe mah , ru ekun tahan hadap duga hidup . Embara keku Sawerigading ang diri pe Bugis . Tokoh ri26-2007 [ 13 ] new pmd 201 06/26/2008 , 16:53 202 26 watak pem kiran Bugis diri keku . Sifat koh Sawerigading tunjuk pe Bugis layar pera iran Nusantara dagang . , konsep keku pe layar pe Bugis siri esse ( Andaya 1981 ; Moh Yahaya Mustafa 2003 ) . Siri konsep budaya Bugis . kait falsa fah keku diri unsur malu . Konsep malu kait diri . Bugis punya siri nya bunuh diri yuc diri mene martaba diri . Bidal Bugis sering ingat keku diri kukuh kata  mati tahan siri hidup milik siri  . Bekal konsep ini pe Bugis pe egan ang Melayu . Konsep diri siri pedo hidup sekaligus bentuk pe gum punya keku diri jujur segala indak tanduk . Pesse percaya rter satu rohani individu ( Moh . Yahaya Mustafa 2003 ) . Asal usul keku konsep rter persaud aran . Kuat katan saudara anggap sangat mbela kukuh kom . Bila hadap sulit sakit , susah anggun . Unsur keku padu Bugis ingat asal usul , katan satu . Hubung , unsur esse keku pe Bugis satu padu keku memb hidup . Konsep esse benar tradisi nya semangat gotong royong budaya Melayu ( Moh . Yahya Mustafa 2003 ) . Kuat ini semangat kental pe Bugis gua memb jalin Pulau Melayu . Kuasa pe Bugis jaring Pulau Melayu - ter doku Portugis , Inggeris ( Nordin Hussin 2006 ; 1977 ) . rb ukti nyata baha lah pe layar Laut Jawa , pulau Borneo , pulau Rempah Selat Melaka . , labuh , nya Java , Riau , Borneo , Melaka , , Trantan , Pulau , negeri Melayu Siam ( Nordin Hussin 2006 ; Knaap 1996 ) . , keku Bugis fizik ian gurus berni pe hormat lang pe Eropah ( Cortesao 1944 ) . ri26-2007 [ 13 ] new pmd 202 06/26/2008 , 16:53 Dagang Bugis Eropah Selat Melaka , 1500 - 1800 203 , Selat Melaka rik gua samudera ( Wolters 1970 ; Kathirithamby - Wells & Villiers 1990 ) . Srivijaya Palembang gua selat , muncul . Antara Kedah , Beruas usul Melaka , Pasai , Perlak Aceh . Semua gantung mel labuh kunjung pe dekat jauh . Namun , kaji jelas pe Bugis Bugis etap jelas lihat 1720an ( Ali Haji 1982 ; Vos 1993 ) . 1720an , keda tangan gana Bugis Melaka , Aceh labuh Selat Melaka perhati peng kaji sejarah . Kurang kaji iran lah rt hui ada pusat . Semangat wira Bugis sangat serlah . layar Selat Melaka labuh belah pulau Melayu . Catat ja lankan Melaka Pires tiba Melaka belas . catat , Pires kagum ian pe Bugis memba pel bagai barang beras emas belah pulau Melayu . Melaka memba pulang kain Gujerat , Bengal Koromandel barang , benzin kemenyan . Hebat nya tak Pires layar guna kapal tetap per buat rapi . Lihat catat Pires : Macassar  islands described , Moluccas . islands . . Buton Madura extends . heathens . islands kings . islands Malacca Java Borneo Siam places Pahang Siam . Siamese races . , others . heathens , roboust , warriors . foodstuffs ( Cortesao 1944 ) . Pires Bugis punya uk tubuh rsi pahlawan gaga , kuat , bahasa Bugis . Tulis Eropah kurang hui asal usul Bugis . , sering giat lanun . Namun , tar hebat pe Bugis sering dil pe Eropah labuh Pegu Burma , Ceylon Siam , labuh pantai utara Pulau Jawa , labuh pantai Semenanjung Melayu . giat pe Bugis tert jol pe , maka gerak geri dia lalu . Giat ri26-2007 [ 13 ] new pmd 203 06/26/2008 , 16:53 204 26 tabi pe Bugis Pires sem belia Melaka : islands thieves , paraos . , Pegu , Moluccas , islands Java ; women ( Cortesao 1944 ) . Catat Pires jukka Bugis pandai memb kapal layar pulau Rempah Burma . kenya taan Pires jang bila belia nyata pe Bugis lagak  curi  . sebab tar berni urus jual beli , lebih tar tanding pe Eropah . , keku pe Bugis ter letak keku kapal layar sege labuh Melayu . Catat Eropah pe Bugis sering memba isteri layar , jarang laku . Hal annya sebab sering layar bulan . berla sekali pe Eropah memba layar . Pires jang dil pe Eropah kela perhati . Begitu kenya Pires jang kenya tan : fairs slaves . . . Javanese Bugis Malays Celates . spoils Jumaia  Pahang , ( Cortesao 1944 ) . Pires nyata curi menang kap jual ja hamba janggal . Pires nyata memba barang jual Jumaia , dekat Pahang . Lapur Pires kabur bila Bugis wujud jual pasar jual . letak nya pasar nyata . Jumaia sebut Pires kabur , tetap karaj a-mana . perhati Pires Bugis dia silap . Perhati sekali kenya tanny Bugis peng Bugis . Hubung , ada ter kategori pe Bugis emer hati Pires : Bugis rom pak Bugis ab punya diri unggul . Eropah Bugis hidup rompak . ri26-2007 [ 13 ] new pmd 204 06/26/2008 , 16:53 Dagang Bugis Eropah Selat Melaka , 1500 - 1800 205 Banyak diri Bugis nd Selat Melaka tinggal etap Celebes . debat , maka lidi lanjut . Namun , Pires Bugis rom pak lanun . Banyak guna kapal jaja memba . Pires nyata pero pak laut berani kapal keku milik pe Bugis . , jang bila Pires ter lang : - panga java . foodstuffs : ; . bre cloths Cambay Bengal Klings ; quantities , . islands inhabitants , . krises . - . fears , robbers . [ ed weapons ] . thye junks , hands ( Cortesao 1944 ) . ikan , nyata sifat jol Pires pe Bugis pahlawan , berani , gaga tar berni berni jujur . Ini . Jujur sifat senang pe dagang . , pahlawan gaga sifat per luk laut penuh kapal barang dagang sering . Semua sifat puji , malah pe Bugis . , ian Bugis layar memb kapal ku ku layar Pegu Siam kagum . kapal kuat ku ku harun gi laut elora emp uh jalan jauh . Pendek , buat kapal Makasar Bugis pe gua pe layar Nusantara , barat . diba pe Bugis tunggu pe belah Nusantara . mah sul hutan laut ian diba Melaka labuh Selat Melaka sering tunggu pe Eropah , . gali , emas diba Borneo , mp ratus Pulau Rempah , laut gamat / tripang per luk pe . Peran main pe Bugis luas : ngumpul barang bahagia Nusantara diba Selat Melaka menge barang Selat Melaka Nusantara . Peran , tetap nggak alir pema saran barang pe ngumpul . Hubung , pe ri26-2007 [ 13 ] new pmd 205 06/26/2008 , 16:53 206 26 Bugis sifat per tik Pires hati pe . Tawan Portugis Melaka 1511 rt pe Bugis habis . singgah Selat Melaka . Aceh kembang utara Bugis , labuh Pasai , Pedir Indragiri . Jatuh Melaka memba buh pem erin tahan labuh jura Melaka . Akhir labuh Riau pem erin tahan Johor - Riau . 1699 memba rt Johor - Riau nya ali takht jura ketu Johor - Riau . Lantik Bendahara ganti bunuh memba pel bagai takhta . nga ki kacau memba peru Johor - Riau . pena wan Makassar peng iran Bugis maksa cari bentuk . tengah kacau , ketu Bugis masuk keluarga Melayu . 1720an titik ali nya campur keluarga Melayu Bugis Johor - Riau ( Ali Haji 1982 ; Vos 1993 ) . Hadir Bugis ubah corak Riau . Pintar bir memba muncul Riau labuh ganti Melaka . Kecekapan dbir Bugis tak Riau singgah kapal barat , pulau Melayu . Unggul Melayu Johor nya maju Laksamana Paduka ambil Muda Daeng Kemboja . Riau labuh Selat Melaka Melayu . Kapal , Nusantara singgah labuh . labuh singgah kapal Inggeris ru lang alik . Banyak barang per luk pe Eropah , , Cina Melayu dipe labuh Riau . Peti gambar Riau db iran Bugis telah unggul Tenggara : Tuan Muda Daeng Kamboja Riau . Riau  . perahu places , scores kec Bengal , bringing ; scores arrived bows ; scores Siam bringing Siamese s , perahu Java . scores selub , senat , sambung , lang Bugis lands , pe perahu territories , crammed sardines Riau Kampung . competed Java , Javanese ri26-2007 [ 13 ] new pmd 206 06/26/2008 , 16:53 Dagang Bugis Eropah Selat Melaka , 1500 - 1800 207 competed Riau , , Chinese merchants Bugis merchants . ( Ali Haji 1982 ) . Hadir Bugis urus Johor - Riau rancak kembang , uk uh peng uh Bugis Melayu . Kembang dil pem bentuk Bugis Selangor aktiv Perak , Kedah pantai Sumatera , utama nya Indragiri , Minangkabau . Giat rter db iran . Dagang Bugis Melaka sem . 1780 1783 , 178 buah kapal Bugis singgah Melaka ( Nordin Hussin 2001 ) . Maju Riau sem per tah keluarga Daeng saudara jel sifat diri Bugis . Sifat pahlawan , displ Bugis db iran Johor - Riau . Maju labuh Riau db iran Tuan Muda Daeng Kemboja sambung Tuan Muda Haji 1784 ( Vos 1993 ) . Riau maju , tetap kembang pem kiran Melayu . Peran pe Bugis Melaka Inggeris lihat ( Nordin Hussin 2001 ) . Melaka penge barang dagang , tetap penge dar barang diba Nusantara . Dagang Bugis memba barang Melaka . Telah labuh Riau , pe Bugis memb jaring labuh Selat Melaka Nusantara . Antara , Selangor , Pahang , Asah , Indragiri , Aceh Pulau ( Nordin Hussin 2006 ) . Riau jatuh tangan 1874 , pe Bugis aktif Melaka Riau Selangor ( Nordin Hussin 2006 ) . sering memba kapal jen owa jal lang ( Nordin Hussin 2006 ) . kapal keluar masuk labuh Melaka , kapal singgah Melaka punya pe Melayu Eropah ikut pe Bugis , Cina , Melayu - Melaka Cina - Melaka ( Nordin Hussin 2006 ) . Dagang Eropah sekali Inggeris Inggeris sy ari swasta Inggeris . , pe Melayu Melaka tinggi : 42 pe Melaka 1780 / 82 , angka jatuh 37 1791 / 93 . , pe Bugis keda tangan 15 1780 / 82 roso 10 1791 / 93 . Dagang Bugis Riau . perang Bugis Riau 1784 , pe Bugis pindah ri26-2007 [ 13 ] new pmd 207 06/26/2008 , 16:53 208 26 labuh Selangor , Trengganu , Trantan Tembel . 1790an , Selangor , Trengganu Trantan . Lalu sering guna Riau , Melaka Selangor . memba kain Bugis , sarang burung , emas , hamba laut banyak nya Borneo . Kadang memba barang , tetap memba pulang kain beli Melaka arkan labuh Melayu . Telah Pulau Inggeris 1786 , kema juan nya gantung sep enuh nya pe Melayu Bugis ( Nordin Hussin 2001 & 2005 ) . sebab Pulau punya entah jual , Inggeris paksa gantung sep enuh nya pe Melayu Bugis memba tani rempah , hitam , hutan , laut gali , biji timah emas . Hubung , pe Melayu Bugis pe tukar barang . memba pening kapal Pulau . sebab gua saan Inggeris Melaka seren tak pepe rang Eropah , Inggeris maksa pe Bugis singgah Melaka pergi Pulau ( Nordin Hussin 2001 ) . Taktik pe Bugis punya Pulau . Hasil , kapal singgah Pulau tambah . Pulau maju makmur . Kembang Bugis buka kampung Bugis pulau . Kampung kembang sej kembang labuh . Semua Inggeris sangat pe Bugis . Hubung , ngena pe Bugis buat Inggeris . Catat Inggeris sel ari tulis Pires singgah Melaka belas . Ikut pandang tulis Inggeris ngena Bugis etap Pulau sem Inggeris : Buggesses , , months , . Mahomedans , proud , , , irritated , vessels ; merchants Islands . governed , , , required ruled . , , ( Log 1851 : 10 ) . ri26-2007 [ 13 ] new pmd 208 06/26/2008 , 16:53 Dagang Bugis Eropah Selat Melaka , 1500 - 1800 209 Inggeris gambar sifat punya pe Bugis sekian lama . , sifat semangat pahlawan Pires 1512 sem temu pe Bugis Melaka diam alkan Bugis Log 1830an . identit semangat waja Bugis , berhe mah , jujur berdikari . Semua sifat pe hormat sanjung Eropah . nya ngena kembang labuh Pulau , George Leith sifat , watak awak pe Bugis . Lihat pandang annya : . . . , soldiers ( Leith 1805 ) . George Leith jukka Bugis punya keperibadian , diri berni . Sebab keku , ja barat . Tidak , utama nya Bugis . SIMPUL Dagang Bugis gua segala los ok Nusantara . Jaya sebab sifat Bugis : pahlawan , jujur , gagah , bijak sana berani . Semua sifat terk ung konsep siri esse . Kuat kukuh cerita sejarah Galigo penge koh Sawerigading . Semangat jiwa pahlawan saing maju gua laut sempadan . Jujur pe Bugis kenal sanjung pergi , jual dagang . Tanggap jauh sering muncul Inggeris Pulau . Susuk gaga tahan pe layar laut jauh . Berani gaga tahan harun gi laut elora cuaca tentu arah . bijak pandai berni gua jaring luas Nusantara . Semua sifat ang labuh Nusantara . Bekal jaring luas , main peran bar barang Nusantara . Peran pe Bugis lengkap Daeng saudara nambah warna Melayu rter samudera Selat Melaka . ri26-2007 [ 13 ] new pmd 209 06/26/2008 , 16:53 210 26 RUJUK Andaya , Barbara Watson . 1979 . Perak , Malay . : Oxford . Andaya , L Y 1975 . Johor , 1641 - 1728 . : Oxford . 1981 . Arung Palakka : Sulawesi ( Celebes ) 17th . Hague : Martinus Nijhoff . . 1995 . Bugis - Makassar Diasporas , JMBRAS 68 ( 1 ) : 119 - . 138 . Barbosa . 1918 . Duarte Barbosa , countries Indian inhabitants A D 1518 . Translated Mansel Longworth Dames , II , London : Hakluyt . Cortesao , Armando . 1944 . Suma Pires Francisco Rodrigues . London : Haklyut . Gunn , Geoffrey . 2003 . Globalization : Eurasian 1500 - 1800 . Oxford : Rowman . Kathirithamby - Wells , . & Villiers , John . 1990 . Asian . Singapore : Singapore . , R A 1993 . Galigo . Yogyakarta : Gadjah Mada . Knaap , . 1996 . Waters . Leiden : KITLV . . & Sutherland , . 2004 . Traders : Ships , Skippers Commodities 18th Makassar . Leiden : KITLV . Laica Marzuki . 1995 . Siri : Bagi Sadar Hukum Bugis - Makassar . Ujung Padang : Hasanuddin . Leith , George . 1805 . , Wales Islands Straits Melaka . London : . . , Dianne . 1977 . British Straits Malacca 1819 Malay States : 17 - 33 . Barrington , ( ed . ) , Empires , . Monash : . Log , J R 1851 . Notices . Indian . 5 : 1 - 14 , 53 - 65 , 93 - 119 , 155 - 73 , 189 - 210 , 292 - 305 , 354 - 366 , 400 - 429 . Meilink - Roelofsz . 1990 . Asian European Indonesian 1500 1630 . Hague : Martinus Nijhoff , 1962 . Moh . Yahaya Mustafa et al ) . 2003 . Siri Pesse Diri Bugis , Makassar , Mandar , Toraja . Makassar Pustaka Refleksi . Nordin Hussin . 2001 . Melaka 1780 - 1830 : Towns Straits Melaka . Vrije Universiteit Amsterdam . ( Ph . . ) . 2005 . Networks Malay Merchants Centre JSEAS . 43 ( 3 ) : 215 - 237 . . 2006 . Straits Melaka , Melaka English 1780 - 1830 . Copenhagen : Nias . Pires , . 1944 . Suma Pires : , , Malacca 1512 - 1515 . London : Hakluyt . Ali Haji . 1982 . Thufat - Naf : . : Oxford . ri26-2007 [ 13 ] new pmd 210 06/26/2008 , 16:53 Dagang Bugis Eropah Selat Melaka , 1500 - 1800 211 Reid , . 2000 . . Singapore : ISEAS . Risso , Patricia . 1995 . Merchants Muslim Indian . : Westview . Sutherland , . 2001 Makassar Malays : , . 1660 - 1790 . JSEAS . 32 ( 3 ) : 397 - 422 . , Ernst & Blusse , Leonard ( eds . ) . 2005 . European Traders Asian Networks 16th 17th Centuries . Leiden . CNWS . Vos , Reinout . 1993 . Janus : . Leiden : KITLV . , J F 1981 . Sulu , 1768 - 1898 , , , ethnicity Asian . Singapore : Singapore . Wolters , O W 1970 . Srivijaya Malay . Ithaca : Cornell . Nordin Hussin , Ph Aji Sejarah , Universiti Bangsa 43600 UKM Emel : [email protected]. ri26-2007 [ 13 ] new pmd 211 06/26/2008 , 16:53